Đứng bên Nhà văn hóa thôn Lùng Sa I, xã Cốc Ly (Bắc Hà), anh Sần Văn Tình, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã nhiệt tình giới thiệu: Nhà văn hóa thôn có diện tích 200 m2, được Hội Cựu chiến binh tỉnh hỗ trợ kinh phí xây dựng, phục vụ cho hơn 40 hộ trong thôn sinh hoạt. Đây là nhà văn hóa thứ 3 ở xã được xây dựng. Để có nhà văn hóa khang trang, Hội Cựu chiến binh xã đã cử hội viên là những người có kinh nghiệm tham gia xây dựng. Đến nay, nhà văn hóa đang hoàn thiện phần cửa là khánh thành.
Là dân gốc ở xã Cốc Ly, anh Tình say sưa kể về lịch sử quê hương. Cốc Ly không chỉ là nơi "đất lành, chim đậu” của trên 1.000 hộ dân tộc Mông, Dao, Tày, Phù Lá, La Chí… mà còn được Nhà nước xây dựng công trình Nhà máy thủy điện Bắc Hà lớn nhất tỉnh, tổng công suất 90 MW. Nơi đây có chợ phiên độc đáo, trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch đến trải nghiệm nét sinh hoạt đậm đà bản sắc của đồng bào. Điều đáng quý nhất là các cựu chiến binh xã Cốc Ly luôn nêu cao tinh thần vì đồng đội, vì cộng đồng. Trải qua các trận chiến đấu, có nhiều cựu chiến binh đã không tiếc xương, máu cho Tổ quốc. Vì thế, họ không cam chịu đói nghèo mà luôn nhiệt tình giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Hội Cựu chiến binh xã Cốc Ly hiện có 50 hội viên, luôn giúp nhau vốn, giống, kỹ thuật sản xuất. Đã xuất hiện nhiều mô hình hội viên phát triển kinh tế đạt hiệu quả cao. Điển hình là hội viên Vàng Văn Sín, dân tộc Nùng, ở thôn Nậm Hán; Lý Xuân Giang, dân tộc Dao, ở thôn Làng Mới, trước đây kinh tế gia đình khó khăn, nhờ sự giúp đỡ của hội, đã biết thâm canh lúa, ngô, đẩy mạnh chăn nuôi... đạt tổng thu nhập mỗi năm hơn 60 triệu đồng. Bên cạnh đó, nhiều tấm gương cựu chiến binh hiến đất làm tuyến đường bê tông từ thôn Lùng Sa I - Phìn Giàng dài 2,5 km; có 7 hội viên tham gia làm công an viên ở xã; 12 đồng chí làm tổ trưởng bảo vệ thôn...
Tạm biệt những cựu chiến binh xã Cốc Ly, chúng tôi đến xã Bản Xen, huyện Mường Khương. Đây là xã xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2015. Đi trên tuyến đường bê tông mới thôn 11, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nông Văn Minh kể: Trước đây, là tuyến đường đất, hẹp, mùa mưa nhân dân đi lại khó khăn. Thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, bằng nguồn vốn của tỉnh, huyện, người dân phấn khởi tham gia đổ bê tông tuyến đường dài 1,5 km, mặt đường rộng 3 m, dày 16 cm, hai bên có rãnh thoát nước. Để giảm giá thành xây dựng, Hội Cựu chiến binh xã đã vận động hội viên hiến đất mở đường. Cuộc vận động hiến đất làm đường có tác động đến từng hộ trong thôn. Vườn nhà Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nông Văn Minh nằm trong diện giải tỏa hơn 200 m2 và trên 400 cây ăn quả. Ông đã vận động vợ, con dỡ rào, chặt bỏ cây ăn quả, quyết định hiến đất mở đường. Thấy Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã (vốn là cựu chiến binh) tiên phong hiến đất, các cựu chiến binh khác như Bạch Văn Chin, Nguyễn Văn Nuôi, Nguyễn Văn Chiến, Lê Văn Dìn… đồng loạt làm theo. Thế là tuyến đường được thi công thuận lợi và hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.
Anh Nguyễn Quang Thu, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Bản Xen cho biết thêm: Các hội viên chủ động tham gia vào quy hoạch các công trình đường, gương mẫu hiến đất mở đường, góp ngày công lao động, ủng hộ kinh phí phục vụ thi công. Năm 2012, Hội có 100% chi hội đạt trong sạch, vững mạnh; 80% chi hội đạt xuất sắc; 100% gia đình hội viên đạt tiêu chuẩn văn hóa; 70% gia đình hội viên có mức sống từ khá trở lên; 100% gia đình hội viên không có người vi phạm pháp luật. Hội có 10 gia đình hiến 500 m2 đất, tháo dỡ các công trình sinh hoạt, dịch vụ để mở đường làng, từ đó, thu hút được sự ủng hộ của nhiều thành phần trong xã hội tham gia. Năm 2013, Hội Cựu chiến binh xã được Hội Cựu chiến binh tỉnh tặng Giấy khen có thành tích trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
Tiếp chuyện chúng tôi, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh phường Kim Tân (thành phố Lào Cai) Vũ Văn Tuấn cho biết: Hội có 320 hội viên, sinh hoạt ở 22 chi hội, trong 57 tổ dân phố. Những năm qua, Hội phối hợp với công an, các tổ chức đoàn thể thực hiện tốt phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc. Trước tình hình trẻ vị thành niên phạm tội, Hội đề xuất với Đảng ủy, Ủy ban nhân dân phường cho chi hội đứng ra vận động các gia đình có trẻ hư. Được sự nhất trí, Hội đã lập danh sách 91 trẻ hư và phân công hội viên đến từng nhà cảm hóa, giáo dục trẻ hư. Bằng những việc làm cụ thể, Hội đã góp phần cảm hóa được toàn bộ số trẻ hư đó, mang lại niềm vui cho gia đình và làm ấm tình dân khu phố. Ngoài ra, Hội thường xuyên cùng lực lượng công an địa bàn tuần tra, phát hiện và kịp thời bắt 8 đối tượng tàng trữ trái phép chất ma túy; 12 đối tượng trộm cắp; 1 đối tượng có lệnh truy nã; xây dựng 19 mô hình tự quản, 3 điểm sáng, 3 mô hình liên kết an ninh trật tự, góp phần quan trọng xây dựng địa bàn đảm bảo an ninh trật tự và nhiều năm liền được Công an tỉnh tặng Giấy khen có thành tích xuất sắc trong phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Từ những việc làm cụ thể, thiết thực và hiệu quả, cựu chiến binh trong tỉnh đã và đang chung tay góp phần xây dựng nông thôn mới, vận động toàn dân thực hiện phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, làm sáng mãi phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của cựu chiến binh Việt Nam. Ghi nhận những thành tích của Hội Cựu chiến binh Lào Cai, Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh đã tặng Bằng khen và nhiều danh hiệu vinh dự khác./.